Święte wyspy Słowian

Radogoszcz

Lokalizacja Chmielna budzi skojarzenie do najświętszego miasta Słowian Radogoszczy, którego opis podaje pochodzi z kroniki Thietmara:

"Jest w kraju Redarów pewien gród o trójkątnym kształcie i trzech bramach doń wiodących, zwany Radogoszcz, który otacza zewsząd wielka puszcza, ręką tubylców nie tknięta i jak świętość czczona."

Obecnie jest identyfikowane z osadą Gross Raden - ( Duży Radzim?,Radunia?),  odkryty w NRD ( tereny Pomorza plemion połabskich)  przez profesora Ewalda Schuldta

Żródło: http://www.timediver.de/

Obecnie ten gród jest zrekonstruowany, jest to imponująca budowla o średnicy 75 m.

 W roku 1068  - biskup Burchard z Halberstadt prowadzi wyprawę wojenną przeciw Wieletom, zdobywa i pustoszy kraj Redarów (w tym Radogoszcz). Obecnie Burchardztwemnazywa się las otaczający zburzony gród Zamkowisko/k Kartuz, który jest odległy od Chmielna ok. 3 km.

Dziś nikt nie potrafi powiedzieć dlaczego się tak nazywa.

Święte wyspy na Pomorzu

Już w XIX na Pomorzu Środkowym natrafiano na obrzeżach wysp na bardzo zagadkowe konstrukcje, które nie występowały w innych* regionach kraju.

Takie konstrukcje zachowały się nieopodal źródeł Parsęty w miejscowości Parsęcko.

Parsęcko jest najstarszą osadą słowiańską na ziemi szczecineckiej, nazwę wsi wywodzi się od nazwy nie istniejącego już jeziora, nad którym osada została zlokalizowana, oraz od wypływającej z niego rzeki Parsęty. W 1863 roku ówczesny właściciel owego jeziora kazał przekopać głęboki kanał łączący jezioro z rzeką Parsętą, aby zwiększyć ilość wody dostarczanej do młyna zbudowanego nad rzeką. W efekcie odpływu wód poziom jeziora obniżył się wówczas około 3 metrów. Spod wody wyłoniły się rzędy sczerniałych pali dębowych z resztkami dawnych budowli, sprzętów domowych i fragmentami ceramiki.

Na obrzeżach dawnej jeziornej wyspy zidentyfikowano drewniane kwadratowe  konstrukcje o wymiarach 5,5mx5,5m, oraz dodatkowo odkryto drewniane mosty. Początkowo sadzono że są to nawodne domy ( domy na palach), jednak po badaniach ekipy prof. Chudziaka przyjęto tezę o " charakterze wiecowym" i kultowym.

Kult na wyspie datowany jest w okresie IX-XII, później rejon ten został nadany klasztorowi cystersów  w Bukowie  

1. Święta Wyspa na jeziorze Niesłysz koło Świebodzina

W roku 2009 metoda archeologii podwodnej ekipa prof. Chudziaka z Torunia odkryła świętą wyspę z okresu ok.VIII-IX.

W artykule z gazety Wyborczej czytamy:

 Na wyspie leżało sanktuarium z centralnie położonym placem, zwanym majdanem. O podniosłości i wyjątkowości miejsca świadczy jego wybrukowanie. Kamienny plac w kształcie pierścienia miał ok. 20 metrów średnicy. Sakralny słowiański gaj otaczał ziemny wał, obtoczony na szczycie kamieniami. Nie pełnił funkcji obronnych - był za niski. Podkreślał jednak symbolikę miejsca. Wał chronił świętą ziemię, gdzie bogom składano ofiary i z nimi rozmawiano. Odgradzał się od świata żywych. Tu było także miejsce na rytualne pochówki ludzi.

Widok na mapę

Rolę miejsc świętych odgrywały u zarania wyspy góry, np. Ślęża, źródła rzek, a więc miejsca niedostępne i dość tajemnicze. Tu była pierwsza hierofania, objawiała się świętość. Nawiązywało się kontakt z bogami - mówi prof. Chudziak.

Ocenia, że sakralne grodzisko pochodzi z VIII-IX w. Świadczą o tym przekroje wykopów ziemnych, pozostałości kopanych jam, fragmenty naczyń oraz brak śladów świątyń pogańskich.

 2. Święta wyspa na jeziorze Zarańsko

W Polsce możemy się doszukiwać analogi  w niedawno odkrytej "świętej wyspie" na jeziorze Zarańsko przez prof.Chudziaka. Jest to wyspa zbudowana na palach, gdzie w centrum stał ogromny wielki głaz , prawdopodobnie kamień ) ofiarny, wokół odkryto wiele wyrobów z pracowni Wikingów.

Mapa:

3. Wyspa 'źrenica Świętowita" na jeziorze Gardno - Wolin

Nazwa ta  oddaje charakter małej j wyspy, która w czasach pogańskich służyła jako miejsce kultu boga o czterech obliczach zwanego Świętowitem. Na wyspie znajdował się święty gaj, a być może również wyrocznia tego bóstwa. I jeszcze wiele lat po wprowadzeniu chrześcijaństwa na Pomorzu Zachodnim ludzie pielgrzymowali do Źrenicy Świętowita, co bardzo potępiali biskupi z Kamienia Pomorskiego.

Mapa:

4. Wyspa Chrząszczewska (Gristow)  koło Kamienia Pomorskiego

Kolejny przykład wyspy o trójkątnym kształcie, która spełniała kultową role we wczesnym średniowieczu to wyspa Chrząszczewska, zlokalizowana w pobliżu Kamienia Pomorskiego.

Na północy wyspy znajduje się wielki kamień zwany Głazem Królewskim lub Czarcim Kamieniem, pozostałość wielkiego głazu narzutowego, częściowo zużytego jako materiał do budowy dróg. To od niego bierze swą nazwę miasto Kamień Pomorski. Głaz ma 20 m obwodu - tylko na ok. 3 metry wystaje ponad powierzchnię wody.

Nie wiadomo czy na tej odłupanej części nie było jakiś inskrypcji, może np. znaków runicznych.

Ziemia Kamieńska to bardzo stary teren osadniczy. Miasto ma ponad 1000 letnią historię. W IX-XII wieku Kamień był grodem obronnym i strzegł drogi wodnej prowadzącej nad Bałtyk.

Mieszko I w 967 roku włączył całe państwo Wolinian - łącznie z Kamieniem - do Polski. Na wzniesieniu, nad Karpinką rezydowali władcy Pomorza Zachodniego; tu miał swój zamek pierwszy historyczny władca słowiański tych ziem - Warcisław I, podporządkowany Polsce.

5. Gród w Gwieździnie

Analogię do grodu chmieleńskiego wykazuje mało znany gród kasztelański w pobliżu miejscowości Gwieździn w pobliżu Czerska ( k/Chojnic), który również połączony był ziemną groblą z twardym lądem. W miejscowości tej w roku 1983 znaleziono skarb z 350 srebrnych monet w tym denar Chrobrego, przypuszcza się że tędy przechodził ważny trakt z Rusi do Niemiec ( obok monet znaleziono ruska pisankę, paciorki z Bizancjum i arabskie monety).

6. Wyspa Wela na jeziorze Woświn

Niedaleko miejscowości Tucze leży wzniesienie na brzegiem jeziora Woświn  miejscowi nazywają je Zamkowa Góra.

 Na płd.-wsch. od Zamkowej Góry leży natomiast tajemniczy ostrów, który za niemieckich czasów zwano Welą i opowiadano, że było tam miejsce pogańskiego kultu z kręgiem z 12 głazów. Niedawno znaleziono na nim mnóstwo ułomków wczesnośredniowiecznej ceramiki, gwiaździsty wał i rów.

Aleksander Majkowski w swojej książce "Historia Kaszubów" podawał, że najsławniejsze kaszubskie kontyny  zbudowane były na Pomorzu Zachodnim (  obszar  północny dawnej NRD) :

• - Reda ( Rethra)
• - Arkona
• - Wołogoszcz

Kontyna w Redzie leżała na wyspie, która podobnie jak w Chmielnie miała kształt trójkątny.

Corocznie obchodzono bardzo uroczyście zakończenie żniw, gdzie zbierała się lokalna społeczność składając ofiary bogom.

W Arkonie była centralna kontyna ( świątynia) szczepu Rujan , gdzie wszystkie szczepy składały coroczne ofiary. W kalendarzu Kaszubów miesiąc październik nosi nazwę - Rujan, pochodzenie tej nazwy może się wiązać z obrządkami słowiańskimi.

Autor: N.N.

Za: http://www.kartuzy-pradzieje.pl/

* - To pogląd autora tekstu