piątek, 10 października 2014

Unikatowa pradziejowa figurka na wystawie w Krakowie

Do końca października zwiedzający krakowskie Muzeum Archeologiczne mogą przyjrzeć się glinianej figurce w kształcie niewielkiego ptaka, pochodzącej sprzed około 3 tysięcy lat.





Jak informują organizatorzy kolejnej wystawy z cyklu „Zabytek miesiąca”, na terenie Małopolski figurki przedstawiające ptaki są przez archeologów znajdowane rzadko. Prezentowany właśnie zabytek odkryto podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w latach siedemdziesiątych XX wieku, w rejonie Nowej Huty na stanowisku Mogiła 62. Figurka jak dotąd nigdy nie była wystawiana na widok publiczny.
Archeolodzy nie są pewni, jaką funkcję pełnił przedmiot. Wytworom tego typu przypisywanych jest kilka znaczeń. Część z badaczy uważa, iż prawdopodobnie były to dziecięce zabawki. Inni naukowcy sądzą, że odgrywały rolę w kultach solarnych – ówcześni ludzie mieli je używać w trakcie rytualnych obrzędów. Postać jest osadzona na nóżce umożliwiającej postawienie jej na podłożu. Przypuszcza się również, że były to instrumenty muzyczne – prezentowany przedmiot jest obecnie pusty w środku, ale pierwotnie w jego wnętrzu mogły znajdować się drobne grzechocące kawałki gliny bądź też kamyków, które wypadły przez utrąconą część - ogon.
„Żadnego z powyższych twierdzeń nie da się jednak definitywnie potwierdzić ani wykluczyć” – zastrzegają muzealnicy. Zabytek zachował się dobrym stanie. Mimo że ptaka wykonano w sposób schematyczny, to zdaniem naukowców, figurka posiada cechy charakterystyczne dla gatunku ptaków z rodziny kurowatych. Na główce, tworzącej z szyją linię esowatą, widoczny jest haczykowaty dziób opadający ku dołowi, a w niewielkiej wypukłości archeolodzy doszukują się śladów grzebienia.
Prezentowane w Krakowie znalezisko jest o tyle unikatowe, że podobne wyroby plastyki figuralnej są najczęściej elementem wyposażenia grobów. Znaleziska z osad – tak jak w tym przypadku - są nieczęsto spotykane. Figurkę wykonał przedstawiciel społeczności określanej przez archeologów, jako kultura łużycka. To jej reprezentanci wznieśli mniej więcej w tym samym czasie słynną osadę obronną w Biskupinie.
Kuratorem cyklu „Zabytek miesiąca” jest dr Jacek Górski. Scenariusz wystawy „Gliniany ptaszek z Mogiły” przygotowali Anna Kolasa i Iwona Krzysztonek. 

Wystawę można obejrzeć jeszcze do końca października br.


Autor: szz/ agt/







Brak komentarzy:

Prześlij komentarz